QS वर्ल्ड युनिव्हर्सिटी रँकिंग 2022

 तीन भारतीय विद्यापीठांनी क्यूएस वर्ल्ड युनिव्हर्सिटी रँकिंग 2022 मध्ये अव्वल -200 स्थान मिळवले

• जागतिक उच्च शिक्षण विश्लेषक ब्रिटिश कंपनी क्यूएस क्वाक्वेरेली सायमंड्सने मंगळवार, 8 जून 2021 रोजी   जगातील आंतरराष्ट्रीय विद्यापीठाच्या क्रमवारीच्या  18 व्या आवृत्तीचे प्रकाशन केले.

• क्यूएस वर्ल्ड युनिव्हर्सिटी रँकिंग २०२२ मध्ये आयआयटी बॉम्बे, आयआयटी दिल्ली आणि आयआयएससी बेंगलुरू या तीन भारतीय विद्यापीठांनी २००२ मध्ये पहिल्या  -200  विद्यपीठा मध्ये  स्थान मिळवले आहे. 

• आयआयएससी बेंगळुरू संशोधनासाठी जगातील पहिल्या क्रमांकावर आहे. 

• आयआयटी बॉम्बेने क्वॅक्वेरेली सायमंड्स (क्यूएस) वर्ल्ड युनिव्हर्सिटी रँकिंग्ज (२०२२) मध्ये यावर्षी भारतात पहिले आणि यावर्षी १77 वे स्थान मिळवले आहे. 

• क्यूएस वर्ल्ड युनिव्हर्सिटी रँकिंग विषयी 

1. क्वॅक्वेरेली सायमंड्स (क्यूएस) एक महत्वाची जागतिक कारकीर्द आणि महत्वाकांक्षी व्यावसायिकांसाठी त्यांचे वैयक्तिक आणि व्यावसायिक विकासासाठी प्रयत्न करीत असलेले शिक्षण नेटवर्क आहे.
2. क्यूएस संस्थांची सामर्थ्य हायलाइट करण्यासाठी तुलनात्मक डेटा संग्रह आणि विश्लेषणाच्या पद्धती विकसित आणि यशस्वीरित्या लागू करते.
3. क्यूएस वर्ल्ड युनिव्हर्सिटी रँकिंग्ज’ हे विद्यापीठ क्रमवारीचे वार्षिक प्रकाशन आहे ज्यामध्ये जागतिक एकूणच आणि विषय क्रमवारीत समाविष्ट आहे.
4. मूल्यमापनासाठी सहा मापदंड आणि त्यांचे वजनः

• शैक्षणिक प्रतिष्ठा (40%)
• नियोक्ता प्रतिष्ठा (10%)
• प्राध्यापक / विद्यार्थी प्रमाण (२०%)
• प्रति विद्याशाखांचे उद्धरणे (२०%)
• आंतरराष्ट्रीय विद्याशाखा प्रमाण (5%)
• आंतरराष्ट्रीय विद्यार्थी प्रमाण (5%)   

• महत्वाचे मुद्धे :

1. जागतिक क्रमवारीत अव्वल क्रमांक- अमेरिकेचे मॅसॅच्युसेट्स इन्स्टिट्यूट ऑफ टेक्नॉलॉजी (एमआयटी) हे सलग दहाव्या वर्षी अव्वल विद्यापीठ आहे.
2. ऑक्सफोर्ड विद्यापीठ (यूके) २००६ नंतर प्रथमच दुसर्‍या क्रमांकावर आला आहे, तर स्टॅनफोर्ड युनिव्हर्सिटी (यूएस) आणि केंब्रिज विद्यापीठ (यूके) तिसऱ्या  क्रमांकावर आहे.
3. आशियाई संस्था:-सिंगापूरचे सिंगापूरचे नॅशनल युनिव्हर्सिटी आणि नानयांग टेक्नॉलॉजिकल युनिव्हर्सिटी आणि चीनचे सिंघुआ युनिव्हर्सिटी आणि पेकिंग युनिव्हर्सिटी केवळ हीच  आशियाई विद्यापीठे   जागतिक क्रमवारीत अव्वल  २०   आहेत.

• भारतीय संस्था:
• 

1. २०२१मध्ये  २१ विद्यापीठ  तुलनेत अव्वल  १००० यादीत  होती तर यंदा  अव्व्ल १००० मध्ये २२ भारतीय संस्था असून गुवाहाटी, कानपूर, खडगपूर आणि मद्रासमधील भारतीय तंत्रज्ञान संस्था (आयआयटी) क्रमवारीत मोठी प्रगती करीत आहेत.
2. जवाहरलाल नेहरू विद्यापीठाने प्रथमच  अव्वल १००० विद्यापीठ  क्रमवारीत प्रवेश केला आहे, कारण त्याचा नवीन स्नातक अभियांत्रिकी कार्यक्रम आता रेटिंगसाठी पात्र ठरला आहे.
3. आयआयटी बॉम्बेने सलग चौथ्या वर्षी अव्वल भारतीय संस्था म्हणून आपले स्थान कायम राखले आहे. मात्र जागतिक क्रमवारीत पाच स्थानांची घसरण झालीअसून  संयुक्तपाने जागतिक क्रमवारीत ते  177 व्या स्थानावर आहे.
4. आयआयटी दिल्लीने (१ ८५ रँक) भारतीय विज्ञान संस्थान, बंगळुरूला (१८६) मागे टाकले. असून अव्वल २०० मध्ये आता तीन भारतीय विद्यापीठ आहेत 
5. आयआयएससीला (बंगळुरू) जगातील सर्वोच्च संशोधन विद्यापीठ देखील घोषित केले गेले. या विद्यापीठात प्रति  प्राध्यापक  संशोधन निबंध गुणोत्तर  संख्या उत्कृष्ट आहे 

• भारताची कामगिरीः

1. भारतीय विद्यापीठांनी शैक्षणिक प्रतिष्ठा आणि संशोधनाच्या प्रभावा या मापदंडा वर आपली कामगिरी सुधारली आहे, परंतु अध्यापन क्षमता या मापदंडापवार  संघर्ष करणे सुरूच आहे.
2. प्राध्यापक-विद्यार्थ्यांच्या गुणोत्तरांपैकी कोणतेही 250 विद्यापीठ पहिल्या 250 क्रमांकावर नाही.

MPSC HRD paper III -education topic

MPSC current Affairs

MPSC Notes

MPSC material

MPSC exam